„Antygona” Sofoklesa to tragedia ukazująca starcie dwóch niepodważalnych zasad – prawa państwowego i prawa moralnego. Tytułowa bohaterka sprzeciwia się rozkazowi króla Kreona, by godnie pochować brata, co prowadzi do serii tragicznych wydarzeń. Utwór porusza uniwersalne pytania o obowiązek, lojalność i konsekwencje nieugiętej władzy.
Zakaz pochówku i bunt Antygony
Akcja dramatu rozgrywa się po bratobójczej walce Eteoklesa i Polinejkesa o tron Teb. Eteokles, walczący po stronie Teb, zostaje pochowany z honorami, lecz Polinejkes – uznany za zdrajcę – ma pozostać bez pogrzebu, co oznacza wieczne potępienie jego duszy. Nowy władca, Kreon, stanowczo zakazuje grzebania jego ciała pod groźbą śmierci.
Antygona, kierowana miłością do brata i przekonaniem o wyższości boskich praw nad ludzkimi, łamie królewski zakaz i symbolicznie przysypuje ciało ziemią. Zostaje przyłapana przez strażników i postawiona przed Kreonem.
Nieugiętość Kreona i tragedia rodu
Kreon nie zamierza ustąpić – widzi w Antygonie buntowniczkę, której nieposłuszeństwo mogłoby podważyć jego autorytet. Mimo próśb ludu i swojego syna Hajmona (narzeczonego Antygony), postanawia skazać ją na śmierć.
Antygona zostaje zamknięta w grobowcu, gdzie sama odbiera sobie życie. Gdy Hajmon odkrywa jej śmierć, wpada w rozpacz i również popełnia samobójstwo. Na wieść o stracie syna królowa Eurydyka – żona Kreona – również odbiera sobie życie, przeklinając męża.
Finał – samotność i klęska Kreona
Kreon, który uparcie bronił swoich praw, pozostaje sam, zrujnowany przez własne decyzje. Tragedia ukazuje, jak nieprzejednana władza i brak elastyczności prowadzą do katastrofy. Kreon chciał zachować porządek w państwie, lecz w rezultacie stracił wszystko, co było dla niego najcenniejsze.
„Antygona” to dramat o nieuchronnym starciu zasad moralnych i politycznych. Sofokles stawia pytanie, czy ważniejsze jest posłuszeństwo prawu, czy lojalność wobec wartości wyższych. Ostatecznie bohaterowie ponoszą klęskę, a tragedia ukazuje, że nieprzejednana postawa – zarówno Antygony, jak i Kreona – prowadzi do zguby.